Aby móc mówić o zasądzeniu odszkodowania pieniężnego z tytułu wystąpienia szkód górniczych na nieruchomości, w pierwszej kolejności w ramach sprawy sądowej za pomocą właściwych dowodów należy ustalić związek przyczynowy pomiędzy ruchem zakładu górniczego a szkodami występującymi na nieruchomości. Jest to początkowa przesłanka warunkująca dalszą odpowiedzialność pozwanej kopalni i wysokość przyznanego odszkodowania.

Temat samej odpowiedzialności (ustalenia związku przyczynowego) zakładu górniczego został opisany w innych moich artykułach a w niniejszej publikacji postaram się przybliżyć Państwu ramy i kryteria wysokości zasądzanych przez Sądy odszkodowań majątkowych i czynniki, od których to odszkodowanie zależy.

Po pierwsze wysokość zasądzonego odszkodowania zależy od rodzaju i zakresu szkód górniczych, którymi dotknięta jest dana nieruchomość. Jednakże, aby otrzymać odszkodowanie z tytułu wszystkich szkód jakie posiadamy, należy spełnić ustawowe wymogi
z ustawy prawo geologiczne i górnicze a mianowicie wszystkie występujące uszkodzenia pochodzenia górniczego trzeba prawidłowo zgłosić (w formie pisemnej) do odpowiedniej kopalni.

Prawidłowe zgłoszenie szkód górniczych polega na przedstawieniu kopalni szczegółowego zestawienia uszkodzeń pochodzenia górniczego z ich, w miarę jak najdokładniejszym opisem. Często można posiłkować się dokumentacją fotograficzną szkód górniczych dla zobrazowania ich wielkości, co z pewnością przyczyni się do ułatwienia przebiegu sprawy. W praktyce sądowej dopiero bowiem wówczas, gdy każda szkoda została zgłoszona prawidłowo można mówić o wyczerpaniu trybu ugodowego o którym mowa w art. 151 ust. 1 w/w ustawy.

Tym samym zakres odszkodowania zależy nie w zasadzie od tego jakie szkody wystąpiły
na nieruchomości, ale od tego jakie zostały prawidłowo zgłoszone przed postępowaniem sądowym a co za tym idzie jakie zostaną uwzględnione przy sporządzeniu opinii biegłego
z zakresu budownictwa i szkód górniczych podczas szacowania odszkodowania majątkowego.

W tym miejscu przechodzimy do kolejnego etapu, czyli właśnie dowodu z opinii biegłego
z zakresu budownictwa i szkód górniczych, którego zadaniem jest oszacowanie wartości
i kosztów naprawy nieruchomości na skutek wystąpienia szkód górniczych, we wszystkich jej aspektach.

Jedną z bardzo często występujących szkód jest wychylenie się budynku z pionu co,
w zależności od stopnia wychylenia, warunkuje oszacowanie odszkodowania za trwałe wychylenie się budynku z pionu (w przypadku niedużych wychyleń) bądź ustalenie kosztów rektyfikacji (prostowania i podnoszenia budynku) a przy znacznych wychyleniach (np. przekraczających ponad 30 mm/m) wyliczenie wartości odtworzeniowej nieruchomości
(w przypadku stwierdzenia braku opłacalności czy niecelowości rektyfikacji budynku co ma zazwyczaj miejsce co do starszych budynków). Wyliczenia biegłych niejednokrotnie biorą pod uwagę ogólny stan nieruchomości, także z uwzględnieniem jej naturalnego zużycia.

Przechodząc jednak do odpowiedzi na postawione w tytułu artykułu pytanie wskazać należy, iż wysokość zasądzanego odszkodowania pieniężnego zależy od zakresu i rodzaju szkód górniczych oraz ich poprawnego zgłoszenia do pozwanej kopalni zarówno na etapie przedsądowym jak i sądowym, a kwoty zasądzanych odszkodowań wahają się od kilkunastu tysięcy złotych do nawet milionowych odszkodowań majątkowych.

Adwokat Maciej Sechman

specjalista w sprawach dochodzenia odszkodowań z zakresu szkód górniczych