Autorskie prawa osobiste podlegają kumulatywnej ochronie wynikającej z prawa autorskiego i prawa cywilnego. Oznacza to, że w przypadku naruszenia możemy wybrać, z których środków ochrony skorzystamy. Zaznaczyć jednak należy, iż uwaga ta ma bardziej formalny charakter, gdyż w praktyce art. 78 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych jest niemalże kalką art. 24 kodeksu cywilnego.
Wskazane uregulowania prawne przewidują środki ochrony już na etapie zagrożenia naruszenia prawa. Twórca, którego autorskie prawa osobiste zostały zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania. Zaniechania bezprawnego działania można dochodzić zarówno poprzez wysłanie do osoby naruszającej dobra osobiste twórcy odpowiedniego wezwania, a także na drodze postępowania sądowego. W takim wypadku sąd wskazuje w sentencji wyroku na czym owe zaniechanie ma polegać. Odpowiednie działania warto więc podjąć odpowiednio wcześnie, by nie doszło do naruszenia praw twórców.
Jeśli autorskie prawa osobiste zostaną naruszone, twórcy przysługują następujące roszczenia:
- twórca może żądać, aby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności aby złożyła publiczne oświadczenie o odpowiedniej treści i formie,
- a jeżeli naruszenie było zawinione, sąd może przyznać twórcy odpowiednią sumę pieniężną tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę lub – na żądanie twórcy – zobowiązać sprawcę, aby uiścił odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez twórcę cel społeczny.
Żądać zadośćuczynienia może twórca wyłącznie wtedy, gdy naruszenie jest zawinione. Z zawinionym naruszeniem mamy do czynienia zarówno w sytuacji kiedy osoba naruszająca chciała to zrobić i godziła się na konsekwencje wynikające z naruszenia dóbr osobistych autora, jak i wtedy, kiedy osoba ta nie dochowała należytej staranności, np. wtedy gdy nie sprawdziła, choć mogła to zrobić, czy autor nadal posługuje się pseudonimem. Największym problemem jest określenie wysokości zadośćuczynienia. Kwota zadośćuczynienia powinna odpowiadać rodzajowi dobra, które zostało naruszone, oraz uwzględniać charakter, stopień nasilenia i czas trwania doznawania przez osobę, której dobro zostało naruszone, ujemnych przeżyć psychicznych spowodowanych naruszeniem, stopień winy osoby naruszającej dobra osobiste, cel, który zamierzała ona osiągnąć, podejmując działanie naruszające te dobra i korzyść majątkowa, jaką w związku z tym działaniem uzyskała lub spodziewała się uzyskać. Kwoty zadośćuczynienia wahają się od kilkuset do kilkudziesięciu tysięcy złotych. Sąd Apelacyjny w Warszawie przyznał 700 zł autorowi zdjęć, które zostały opublikowane bez jego zgody w tygodniku, a 20 000 zł Sąd Apelacyjny w Poznaniu przyznał tłumaczowi za popełnienie plagiatu polegającego na włączeniu do publikacji encyklopedycznej biogramów muzyków zagranicznych (łącznie 445 haseł od litery A do G) przetłumaczonych przez powoda i przypisanie ich autorstwa osobie figurującej jako autor tej publikacji.
Twórca może żądać by odpowiednia kwota pieniężna została przekazana na wskazany cel społeczny, roszczenie to może być zgłoszone samoistnie lub obok roszczenia o zadośćuczynienie.
Zobacz naszą pełną ofertę: prawo autorskie