Błąd medyczny – na czym polega i kto za niego odpowiada

Liczba popełnianych błędów medycznych jest niezmiennie znaczna. Warto wiedzieć, czym błąd taki jest, jakie są jego rodzaje i kto ponosi odpowiedzialność za jego popełnienie.

Błąd medyczny definiowany bywa jako działanie osoby wykonującej zawód medyczny, powodujące w konsekwencji szkodę u pacjenta. W pewnych okolicznościach błąd stanowić może również zaniechanie lekarza. Równocześnie, chodzi tu o takie działanie (zaniechanie), które jest niezgodne z nauką medyczną
i wypracowanymi na gruncie tej nauki praktykami (regułami) postępowania zawodowego.

W praktyce wyróżnia się szereg rodzajów błędów medycznych. Najczęściej mówi się o błędach diagnostycznych, terapeutycznych, technicznych i organizacyjnych.

Błąd diagnostyczny

Błąd diagnostyczny to wadliwe rozpoznanie stanu zdrowia pacjenta. Może polegać na nieprawidłowym zdiagnozowaniu choroby u zdrowego pacjenta (błąd pozytywny) lub przeciwnie – stwierdzeniu, że pacjent jest zdrowy, w sytuacji, gdy jest inaczej (błąd negatywny). Wreszcie, możliwe jest rozpoznanie choroby, innej jednak niż ta, na którą pacjent faktycznie cierpi (błąd mieszany).

Błąd terapeutyczny

Ten rodzaj błędu związany jest z kolejnym etapem leczenia i dotyczy czynności będących konsekwencją postawionej diagnozy. Może on być kontynuacją błędnej diagnozy lub też wystąpić, pomimo, że sama diagnoza była właściwa. Przykładem jest tu wdrożenie u pacjenta niewłaściwego leczenia lub niepotrzebne skierowanie go na operację.

Błąd techniczny

Jest nim niewłaściwe, od strony technicznej, wykonanie czynności leczniczej,
w szczególności zabiegu bądź operacji. Przykładowo, może mieć związek z użyciem przez lekarza niewłaściwych narzędzi (aparatury) lub – o czym często się słyszy, pozostawieniem w ciele pacjenta ciał obcych.

Błąd organizacyjny (błąd medyczny w szerszym znaczeniu)

Związany jest z niewłaściwą organizacją pracy placówki medycznej np. szpitala. Chodzi tu o wszelkiego rodzaju zaniedbania logistyczne, brak sprzętu medycznego (albo jego niesprawność), zaginięcie dokumentacji medycznej pacjenta itd.

Za wyżej wskazane błędy medyczne odpowiada, w zależności od sytuacji, placówka medyczna – np. szpital (w przypadku błędu organizacyjnego), sam lekarz, a czasami obydwa te podmioty. Ponadto, zarówno lekarze, jak i inne podmioty lecznicze  podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej, a zatem roszczenia kierować można również do ubezpieczycieli.    

Więcej artykułów