ZNĘCANIE SIĘ NAD ZWIERZĘTAMI – PRZESTĘPSTWO ZNĘCANIA SIĘ NAD ZWIERZĘTAMI

OBRONA PRZED NIESŁUSZNYM OSKARŻENIEM O ZNĘCANIE SIĘ NAD ZWIERZĘTAMI

W środkach masowego przekazu coraz częściej słyszymy o przypadkach drastycznego znęcania się nad zwierzętami, o kuriozalnych orzeczeniach sądowych ale trzeba też pamiętać, że czasami niesłusznie oskarża się o znęcanie nad zwierzętami, a niestety nikt nie interesuje się co dalej się dzieje z osobą publicznie „zlinczowaną” niesłusznym oskarżeniem.

Zacznijmy od początku czym jest tzw. przestępstwo znęcania się nad zwierzętami.

Przede wszystkim pamiętajmy, że polskie normy prawne zwierzęta uznają za istotę żyjącą, zdolną do odczuwania cierpienia, a nie za rzecz. Z Ustawy o ochronie zwierząt dowiemy się m.in. jakie mamy obowiązki wobec zwierząt domowych („zapewnić mu pomieszczenie chroniące je przed zimnem, upałami i opadami atmosferycznymi, z dostępem do światła dziennego, umożliwiające swobodną zmianę pozycji ciała, odpowiednią karmę i stały dostęp do wody”) i jakie zakazy („Zabrania się trzymania zwierząt domowych na uwięzi w sposób stały dłużej niż 12 godzin w ciągu doby lub powodujący u nich uszkodzenie ciała lub cierpienie oraz niezapewniający możliwości niezbędnego ruchu. Długość uwięzi nie może być krótsza niż 3 m„). Ustawa o ochronie zwierząt m.in. zakazuje:

 
Art. 10a. 1. Zabrania się:
1) wprowadzania do obrotu zwierząt domowych na targowiskach, targach i giełdach;
2) prowadzenia targowisk, targów i giełd ze sprzedażą zwierząt domowych;
3) wprowadzania do obrotu psów i kotów poza miejscami ich chowu lub hodowli.
2. Zabrania się rozmnażania psów i kotów w celach handlowych.
3. Zabrania się puszczania psów bez możliwości ich kontroli i bez oznakowania umożliwiającego identyfikację właściciela lub opiekuna.
 
Oczywiście Ustawa o ochronie zwierzą reguluje również obowiązki (zakazy) wobec zwierząt gospodarskich (Rozdział 3 ww.Ustawy), wobec zwierząt wykorzystywanych do celów rozrywkowych.. (Rozdział 4 ww. Ustawy), zwierząt wolno żyjących (Rozdział 6) i warunki transportowania zwierząt (Rozdział 7), a Rozdział 11 ww. Ustawy określa odpowiedzialność karną m.in.:
Art. 35. 1. Kto zabija, uśmierca zwierzę albo dokonuje uboju zwierzęcia z naruszeniem przepisów art. 6 ust. 1, art. 33 lub art. 34 ust. 1 – 4
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
1a. Tej samej karze podlega ten, kto znęca się nad zwierzęciem.
2. Jeżeli sprawca czynu określonego w ust. 1 lub 1a działa ze szczególnym okrucieństwem pod lega karze pozbawienia wolności do lat 3
[…]
Art. 37d. 1. Kto:
1) będąc posiadaczem kurnika nie zapewni a sprawowania opieki nad kurczętami brojlerami przez osoby spełniające warunki, o których mowa w art. 12a ust. 1,
2) zwiększa obsadę kurcząt brojlerów wbrew wymaganiom określonym w art. 12d,
3) nie prowadzi dokumentacji, o której mowa w art. 12f ust. 1, lub prowadzi ją niezgodnie z tym przepisem,
4) nie przechowuje lub nie udostępnia dokumentacji, o której mowa w art. 12f ust. 1, zgodnie z przepisem art. 12f ust. 2,
5) nie zaopatruje wysyłanych do ubojni kurcząt brojlerów pochodzących z kurnika o zwiększonej obsadzie w informacje, o których mowa w art. 12f ust. 3
– podlega karze grzywny.
 

W orzecznictwie utrwalił się pogląd, że przestępstwo znęcania się nad zwierzętami musi być popełnione z winy umyślnej i to w zamiarze bezpośrednim ( m.in. wyrok SN z 16 listopada 2009 r., sygn. akt V KK 189/09), a udowodnienie winy umyślnej w zamiarze bezpośrednim osobie oskarżonej o znęcanie się nad zwierzętami nie jest proste, co pokazuje Wyrok SN z dnia 14 kwietnia 2016 w sprawie sygn. akt V KK 458/15. Jednak ubiegłym roku wiele mówiło się o Wyroku Sądu Najwyższego z dnia 13 grudnia 2016 r. w sprawie sygn. akt II KK 281/16 http://www.sn.pl/sites/orzecznictwo/Orzeczenia3/II%20KK%20281-16.pdf, dotyczącej znęcania się nad „KARPIEM”.  To przełomowe orzeczenie, w którym SN uznał, iż „że celem ustawy jest faktyczna, a nie pozorna ochrona wszystkich zwierząt kręgowych i nie ma powodów, by kwestię karpie tej ochrony pozbawiać” dodając „Za znęcanie się nad zwierzętami może być więc uznane każde zadawanie lub dopuszczenie do zadawania bólu lub cierpienia nawet, gdy zachowanie to nie zostało wymienione wprost w żadnym z punktów tego przepisu.Wystarczy w takich sytuacjach wykazanie, że to zachowanie było niehumanitarne,a więc nieuwzględniające potrzeb zwierzęcia lub niezapewniające mu opieki czy też ochrony.”