Dochodzenie odszkodowania za powstałą szkodę od zakładu górniczego nie powinno rodzić trudności, gdyż cała procedura formalno-prawna została opisana w ustawie. Jednak by móc skutecznie dochodzić swoich praw niezbędne jest wykazanie, że to właśnie zakład górniczy ponosi odpowiedzialność za uszkodzenia naszego budynku.
O odpowiedzialności przedsiębiorstwa (najczęściej zakładu górniczego) za szkody górnicze decyduje wystąpienie łączne trzech przesłanek:
– zdarzenia wywołującego szkodę
– powstanie szkody
– związku przyczynowego pomiędzy zdarzeniem, a szkodą.
Zdarzeniem powodującym szkodę jest już sam ruch przedsiębiorstwa górniczego. Chodzi w tym pojęciu o zwykłe funkcjonowanie kopalni związane z wydobyciem. Szkoda to z kolei wszelkiego rodzaju naruszenie konstrukcji budynków powodujące jego uszkodzenie i zniszczenie (rysy, popękane ściany, odchylenie budynku, pojawianie się rozstępów, szczelin, deformacja kostki brukowej, zagłębienia w drogach itp.) Ale nie tylko. Szkoda może też być związana z koniecznością poniesienia wydatków na odpowiednie wzmocnienie (zabezpieczenie) nieruchomości w związku z ruchem zakładu górniczego. Natomiast związek przyczynowy pomiędzy zdarzeniem, a szkodą zachodzi wówczas, gdy szkoda jest bezpośrednim następstwem ruchu zakładu górniczego.
Przyjrzyjmy się zatem bliżej zagadnieniu związku przyczynowego.
Zgodnie z art. 361 § 1 kodeksu cywilnego ,,zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania z którego szkoda wynikła”.
W pierwszej kolejności należy z zwrócić uwagę, że użyte w powyższym przepisie sformułowania ,,działania” lub ,,zaniechania” mogą wywoływać skojarzenia dotyczące zachowania człowieka, jednak zakres tego przepisu jest znacznie szerszy i dotyczy także innych zdarzeń prawnych powodujących powstanie odpowiedzialności odszkodowawczych jak np. ruch zakładu górniczego czy jakiegoś środka komunikacyjnego.
Związek przyczynowy zatem aby mógł stanowić podstawę odpowiedzialności musi posiadać dwa elementy: 1 Przyczynę czyli właśnie ,,działanie” bądź ,,zaniechanie”, które doprowadziło do powstania szkody oraz 2 Skutek czyli obiektywna zmiana w dobrach prawnie chronionych jako rezultat zdarzenia czyli przyczyny. Negatywnymi następstwami będą przykładowo wszelkiego rodzaju dolegliwości zdrowotne jak uszkodzenia ciała, choroby, śmierć jak również uszkodzenie czy zniszczenie mienia (popękane ściany, odchylenia budynku).
Jak słusznie zauważył Sąd Najwyższy w wyroku z 19 czerwca 2013 r., I CSK 392/12 ,,Stwierdzenie związku przyczynowego w rozumieniu art. 361 § 1 k.c. między określonym zdarzeniem, a naruszeniem dóbr poszkodowanego wymaga przede wszystkim przeprowadzenia testu warunku sine quqa non (…). Odpowiedź negatywna wyklucza odpowiedzialność odszkodowawczą ze względu na brak związku przyczynowego, a odpowiedź pozytywna przesądza o uznaniu tego (zachowania) za przyczynę warunkującą naruszenie dóbr poszkodowanego i otwiera następny etap badań: czy naruszenie dóbr (…) stanowiło normalne następstwo tego zachowania”.
Przeprowadzenie tzw. testu sine qua non pozwala stwierdzić obiektywną zależność pomiędzy zdarzeniem, a jego następstwami, które objawiają w postaci szkody. Z pozytywnym wynikiem testu mamy do czynienia wtedy, gdy określone przyczyny i zdarzenia normalnie wywołują określone następstwa, których skutkiem jest szkoda (np. ruch zakładu górniczego jako przyczyna szkody, którą jest uszkodzenie budynku.)
W procesie odszkodowawczym zakład górniczy nie zawsze poczuwa się do odpowiedzialności za powstałe szkody. W takiej sytuacji niezbędna będzie opinia biegłego z zakresu szkód górniczych do wykazania istnienia związku przyczynowego i tym samym uznania odpowiedzialności zakładu górniczego, który zobowiązany jest bądź do naprawienia szkody bądź do zapłaty odpowiedniego odszkodowania pieniężnego.
Zobacz naszą pełną ofertę: szkody górnicze
Adwokat przy Izbie Adwokackiej w Katowicach. Członek Sekcji Praktyków Prawa Okręgowej Rady Adwokackiej w Katowicach, Sekcja Prawa Cywilnego i Postępowania Cywilnego.Absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach oraz Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
telefon: +48 503 891 164
e-mail: r.kirsch@pirozek.pl