Wakacyjne podróże, ale również praca w międzynarodowym środowisku czy też portale społecznościowe sprzyjają zawieraniu znajomości z osobami z innych krajów.
Magdalena poznała w miejscu pracy Johna, obywatela USA, który został oddelegowany przez centralę firmy do koordynowania projektów w Europie Środkowej w biurze w Warszawie. Magdalena i John bardzo dobrze rozumieli się ze sobą i wkrótce ich relacja przeszła z poziomu zawodowego na prywatny aż postanowili sformalizować swój związek. Na przeszkodzie ich planów stanąć może prawo, lecz nie jest to przeszkoda nie do pokonania.
Zdolność do zawarcia małżeństwa- jakie prawo jest właściwe?
Ustawa prawo prywatne międzynarodowe stanowi, że kwestię zdolności małżeńskiej,
czyli tego czy dana osoba może zawrzeć związek małżeński reguluje odrębnie dla każdego
z przyszłych małżonków ich prawo ojczyste. Dla obywatela Polski prawem ojczystym w myśl powyższej ustawy zawsze jest prawo polskie, nawet jeśli posiada on podwójne obywatelstwo. Dla cudzoziemca co do zasady prawem ojczystym jest prawo kraju jego obywatelstwa,
z wyjątkami przewidzianymi w art. 3 ww. ustawy jak na przykład brak obywatelstwa.
Zaświadczenie o zdolności do zawarcia małżeństwa
John udał się do Urzędu Stanu Cywilnego i uzyskał tam informację, że jako cudzoziemiec, by zawrzeć małżeństwo w Polsce musi przedstawić zaświadczenie wydane przez władze jego kraju, że może wstąpić w związek małżeński według prawa amerykańskiego.
Zagadnienia związane z zawarciem małżeństwa, uregulowane są głównie w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym oraz ustawie prawo o aktach stanu cywilnego. Zgodnie z kodeksem rodzinnym i opiekuńczym osoby zamierzające zawrzeć związek małżeński są zobowiązane do złożenia lub przedstawienia kierownikowi Urzędu Stanu Cywilnego dokumentów niezbędnych do zawarcia małżeństwa, określonych w odrębnych przepisach. Jednym dokumentów, do których złożenia zobowiązany jest cudzoziemiec na podstawie ustawy prawo o aktach stanu cywilnego jest zaświadczenie o zdolności do zawarcia przez niego związku małżeńskiego na podstawie jego prawa ojczystego. Zaświadczenie to wydawane jest przez władze państwa, którego prawo jest właściwe dla cudzoziemca jako ojczyste. Zaświadczenie jest niezbędne dla cudzoziemca by mógł on wstąpić w związek małżeński według prawa polskiego.
Brak zaświadczenia. Czy jest inne wyjście?
John udał się do konsulatu USA i poprosił o wydanie zaświadczenia. Urzędnik konsularny odmówił mu, gdyż prawo USA nie przewiduje wydawania tego rodzaju zaświadczeń. Urzędnik wydał Johnowi jedynie pismo z informacją, że konsulat nie wydaje zaświadczeń. John zwrócił się do adwokata o pomoc. Nie chciał, by prawo stanęło na drodze miłości. Adwokat podczas porady powiedział Johnowi, że konieczne jest wystąpienie z wnioskiem do sądu.
W przypadku gdy otrzymanie dokumentu niezbędnego do zawarcia małżeństwa napotyka na trudne do przezwyciężenia przeszkody lub jest niemożliwe, wówczas zgodnie z kodeksem rodzinnym
i opiekuńczym możliwe jest wystąpienie z wnioskiem do sądu by sąd zwolnił osobę z obowiązku złożenia lub przedstawienia dokumentu. Sąd rozpoznaje sprawę w postępowaniu nieprocesowym i wydaje postanowienie o zwolnieniu z obowiązku przedłożenia lub złożenia dokumentu. Po uprawomocnieniu się postanowienia sądu można wystąpić o nadanie klauzuli prawomocności a następnie złożyć odpis postanowienia opatrzony klauzulą w USC. Zastępuje to obowiązek złożenia lub przedstawienia dokumentu.
Kiedy ślub?
John dzięki wsparciu adwokata sprawnie uzyskał niezbędny dokument i razem z Magdaleną złożył je wraz z pozostałymi wymaganymi dokumentami w USC. Urzędnik poinformował narzeczonych, że będą mogli pobrać się dopiero po upływie miesiąca. Jednakże z ważnych względów kierownik USC może zezwolić na zawarcie małżeństwa przed upływem tego terminu. Ponadto urzędnik pouczył narzeczonych, że jeśli John nie włada wystarczająco językiem polskim konieczne jest zapewnienie tłumacza przysięgłego. Po dopełnieniu formalności Magdalenie i Johnowi pozostaje już tylko żyć długo i szczęśliwie.
