W praktyce obrotu cywilnoprawnego istotne znaczenie ma odpowiedź na pytanie, czy wartość wręczonych przy zawieraniu umowy rzeczy lub pieniędzy ma wpływ na kwalifikację tej czynności jako zastrzeżenia zadatku.
Kwestia wysokości zadatku nie została poddana regulacji normatywnej, w związku z tym należy przyjąć, iż wysokość zadatku wyznaczają reguły swobody kontraktowej przewidzianej w treści art. 3531 kodeksu cywilnego zgodnie z którym strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Nie oznacza, to jednak że wysokość zadatku może być kształtowana zupełnie swobodnie, bowiem zastrzeżenie zadatku w wysokości przewyższającej wartość umówionego świadczenia może być uznane za nadużycie prawa albo sprzeczne z naturą stosunku zobowiązaniowego.
Zastrzeżenie zadatku ma na celu dyscyplinowanie stron w dotrzymaniu zawartej umowy należy zatem przyjąć, że zastrzeżenie zadatku w wysokości odpowiadającej całości zobowiązania pozostawałoby w sprzeczności z istotą zadatku oraz związanej z nim szczególnej sankcji za niewykonanie umowy, ponieważ w takim przypadku mamy do czynienia od razu z wykonaniem zobowiązania umownego.
Powszechnie przyjmuje się, że suma wręczana tytułem zadatku stanowi zazwyczaj stosunkowo nieznaczny ułamek należnego świadczenia, to jednak dopuszczalne jest zastrzeżenie zadatku o wartości przekraczającej połowę całego świadczenia. Wydanie takiego zadatku dyscyplinuje obie strony do wykonania umowy, a ponadto powoduje, iż w razie niewykonania umowy przez jedną ze stron, druga strona otrzyma odszkodowanie o większej wartości (zapłatę podwójnej sumy lub wydanie podwójnej ilości rzeczy).
Zobacz naszą pełną ofertę: umowy