Jedna ze zmian czekających pracodawców i pracowników w 2023 r. dotyczy możliwości badania trzeźwości tych ostatnich
Jak jest
W obecnym stanie prawnym zasady związane z kontrolą trzeźwości ograniczają się w dużej mierze do treści art. 17 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Zgodnie z nim pracodawca (kierownik zakładu pracy lub osoba przez niego upoważniona)ma obowiązek niedopuszczenia do pracy pracownika, jeżeli zachodzi uzasadnione podejrzenie, że stawił się on do pracy w stanie po użyciu alkoholu albo spożywał alkohol w czasie pracy. Samo badanie przeprowadza uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego (policja), zaś zabiegu pobrania krwi dokonuje osoba posiadająca odpowiednie kwalifikacje zawodowe.
Jak będzie
Zgodnie z projektowanymi zmianami pracodawca będzie mógł przeprowadzić kontrolę trzeźwości pracowników w sytuacji, kiedy będzie to niezbędne do zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników lub innych osób lub ochrony mienia, jednak sama kontrola nie może naruszać godności oraz innych dóbr osobistych pracownika.
Zasady przeprowadzania kontroli będą ustalane przez pracodawcę np. w regulaminie pracy poprzez zawarcie informacji o samym wprowadzeniu kontroli trzeźwości, pracownikach, jacy będą taką kontrolą objęci oraz sposobie przeprowadzania samej kontroli. Analogicznie jak w przypadku innych zmian w regulaminie pracy, o wprowadzeniu kontroli trzeźwości pracowników trzeba będzie poinformować nie później niż 2 tygodnie przed rozpoczęciem jej przeprowadzania, w sposób przyjęty u danego pracodawcy. W założeniu, podczas kontroli trzeźwości stosowane mają być odpowiednie urządzenia – nie będą stosowane metody wymagające badania laboratoryjnego.
Przewiduje się, że na ww. zasadach możliwe będzie badanie zawartości w organizmach pracowników również środków działających podobnie jak alkohol (np. narkotyków).
Co ze zleceniobiorcami
Jednym z założeń planowanych zmian jest, aby przepisy, które wprowadzą możliwość kontroli trzeźwości pracowników stosowane były odpowiednio do osób
zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych, jak i współpracujących, prowadzących własną działalność gospodarczą (B2B).
Co w przypadku stwierdzenia nietrzeźwości
Jeżeli kontrola trzeźwości wykaże w szczególności:
- stan po użyciu alkoholu albo stan nietrzeźwości pracownika
- obecność w organizmie pracownika środka działającego podobnie jak alkohol
- że zachodzi uzasadnione podejrzenie, stawienia się pracownika do pracy w stanie po użyciu alkoholu albo w stanie nietrzeźwości lub też po użyciu środka działającego podobnie jak alkohol
wówczas pracodawca nie dopuści pracownika do pracy.