Kiedy myślimy o testamencie odręcznym, zwykle wyobrażamy sobie dokument spisany ręcznie przez spadkodawcę. Wielu z nas uważa, że jego nazwa jednoznacznie wskazuje na konieczność ręcznego napisania. Jednakże czy rzeczywiście tak jest? Czy kodeks cywilny wymaga, by testament odręczny był zawsze spisany odręcznym pismem?
Testament holograficzny, czyli własnoręczny jest jednym z najczęściej sporządzanych rodzajów testamentów. Wynika to z tego, że testament ten jest najmniej sformalizowany ze wszystkich form i można go przygotować praktycznie w każdych warunkach. Jednak, aby był ważny testament odręczny musi spełniać pewne wymagania. Jednym z tych wymogów jest to, aby był napisany całością ręką spadkodawcy. Oznacza to, że nie można go maszynowo drukować, ani tworzyć za pomocą edytorów tekstowych na komputerze czy innych urządzeniach. Co więcej, testament musi zawierać datę jego sporządzenia oraz podpis spadkodawcy. Jednakże brak daty nie pociąga za sobą nieważności testamentu własnoręcznego, jeżeli nie wywołuje wątpliwości co do zdolności spadkodawcy do sporządzenia testamentu, co do treści testamentu lub co do wzajemnego stosunku kilku testamentów.
Przeczytaj też: Dlaczego warto sporządzić testament?
Dlaczego prawo wymaga odręcznego pisma?
Istota odręczności testamentu wynika z chęci zapewnienia, że dokument ten jest rzeczywiście wyrazem ostatniej woli osoby sporządzającej, a także z chęci zabezpieczenia przed ewentualnymi fałszerstwami. Ręczne pisanie testamentu zwiększa pewność, że został on sporządzony przez konkretną osobę i że odzwierciedla jej autentyczne intencje.
Nie ma wątpliwości, że taki sposób sporządzania testamentu może być dla niektórych osób utrudnieniem, zwłaszcza dla tych, które mają trudności z pisaniem ręcznym z różnych przyczyn, takich jak choroby czy niepełnosprawność. Jednakże kodeks cywilny jest tutaj nieugięty – testament odręczny musi być napisany ręką spadkodawcy.
Czy w przyszłości możemy liczyć na zmianę prawa?
Ciekawostką jest fakt, że w niektórych krajach istnieją propozycje zmiany prawa, aby umożliwić sporządzanie testamentów odręcznych za pomocą nowoczesnych technologii, takich jak komputery czy tablety. Argumentem przemawiającym za taką zmianą jest chęć dostosowania prawa do zmieniającej się rzeczywistości i rosnącej roli technologii w życiu codziennym. Na chwilę obecną jednak w Polsce nie ma takich planów.
Testament odręczny, aby był ważny, musi być napisany całością ręką spadkodawcy. To wymóg wynikający z polskiego kodeksu cywilnego i mający na celu zapewnienie autentyczności i pewności tego ważnego dokumentu.