Dokonując podziału majątku wspólnego, małżonkowie w pierwszej kolejności powinni ustalić co wchodzi w jego skład. Zwykle bierzemy pod uwagę przedmioty majątkowe nabyte w trakcie trwania wspólności ustawowej, pobrane wynagrodzenie za pracę, czy oszczędności zgromadzone na rachunkach bankowych. Bardzo często małżonkowie zapominają jednak, że w skład majątku wspólnego wchodzą także środki zgromadzone na otwartych i pracowniczych funduszach emerytalnych. Jak wygląda ich podział w praktyce?
Środki zgromadzone w OFE
Zgodnie z art. 31 § 2 pkt 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, do majątku wspólnego należą środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków. Podobnie wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z dnia z 3 lutego 2016 r. w sprawie o sygn. V CSK 323/15, wskazując, że „środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków należą do majątku wspólnego”.
Ustawa z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych określiła zasady podziału środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym w związku z rozwodem lub unieważnieniem małżeństwa. Zgodnie z art. 126 tej ustawy, jeżeli małżeństwo członka otwartego funduszu uległo rozwiązaniu przez rozwód lub zostało unieważnione, środki zgromadzone na rachunku członka funduszu, przypadające byłemu współmałżonkowi w wyniku podziału majątku wspólnego małżonków, są przekazywane w ramach wypłaty transferowej na rachunek byłego współmałżonka w otwartym funduszu.
Podział środków
Należy podkreślić, iż podziałowi podlegają tylko te środki, które zostały zgromadzone podczas trwania wspólności majątkowej. Wymogiem niezbędnym do dokonania wypłaty jest przedstawienie OFE dokumentu stwierdzającego sposób podziału (np. postanowienie sądu albo ugoda zawarta pomiędzy stronami). Należy pamiętać, iż po podziale majątku, środki z funduszu nie mogą zostać wypłacone w gotówce.
Środki przypadające byłemu małżonkowi, zostaną przekazane na jego rachunek w otwartym funduszu emerytalnym. Jeżeli były współmałżonek nie posiada rachunku w otwartym funduszu i, w terminie 2 miesięcy od dnia przedstawienia dowodu, nie wskaże rachunku w jakimkolwiek otwartym funduszu, otwarty fundusz, do którego należy drugi z byłych współmałżonków, niezwłocznie otworzy rachunek na nazwisko byłego współmałżonka uprawnionego i przekaże na ten rachunek, w ramach wypłaty transferowej, przypadające mu środki zgromadzone na rachunku jego byłego współmałżonka.
Pracownicze fundusze emerytalne
Co do środków zgromadzonych na rachunku członka pracowniczego funduszu, które były objęte małżeńską wspólnością majątkową, w przypadku rozwiązania małżeństwa przez rozwód lub unieważnienia małżeństwa, wypłata następuje bezpośrednio na rzecz jego byłego współmałżonka w terminie 1 miesiąca od dnia przedstawienia funduszowi dowodu, że środki te przypadły byłemu współmałżonkowi (art. 130 Ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych).
Adw. Jarosław Wichura
