Rozwód, a więc rozwiązanie małżeństwa przez sąd, pociąga za sobą liczne skutki prawne. Każdy kto znalazł się w takiej sytuacji wie ile stresu i przykrych emocji kosztuje podejmowanie pewnych decyzji. 

Aby zmniejszyć negatywne konsekwencje rozwodu należy zadbać o dobre przygotowanie i wiedzę.  W tym artykule poruszymy kwestie, które zdecydowanie pomogą Ci oswoić się z tym tematem.

Podział majątku po rozwodzie – jak przebiega proces sądowy?

Proces sądowy dotyczący podziału majątku po rozwodzie obejmuje szereg etapów związanych z ustaleniem, jakie dobra wchodzą w skład majątku wspólnego nabytego w czasie trwania małżeństwa. Podział majątku wspólnego może odbywać się na mocy porozumienia stron lub decyzji sądu, uwzględniającej zasady współżycia społecznego. Podczas trakcie sprawy rozwodowej, sąd dokonuje analizy majątku wspólnego małżonków, aby na tej podstawie wydać wyrok rozwodowy, który uwzględnia możliwy podział majątku. W przypadku braku zgody między stronami, sąd może zdecydować o nierównym podziale majątku, kierując się zasadami uczciwości oraz interesami członków rodziny, w szczególności dobrem dziecka.

W toku postępowania sądowego ustalane są także prawa majątkowe wynikające z małżeńskiej wspólności majątkowej oraz możliwe są sposoby podziału majątku, które mogą obejmować ustalenie nierównych udziałów. W przypadku orzeczenia rozwodu, małżonkowie mogą dokonać umownego podziału majątku, co często jest preferowanym rozwiązaniem, umożliwiającym zachowanie dobrych relacji po zakończeniu związku małżeńskiego. Proces ten jest regulowany przez kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz może być wspomagany przez pomoc prawnika, zwłaszcza w trudnych przypadkach.

Czy udziały małżonków w majątku wspólnym są równe?

Zdarza się, że po rozwodzie małżonkowie dochodzą do wniosku, że równy podział majątku wspólnego jest niesprawiedliwy. Na wniosek jednego z małżonków można dążyć do tego, by podzielić go w oparciu o nierówne udziały. Warto jednak pamiętać, że w niektórych sytuacjach ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym może być skomplikowane i wymagać pomocy prawnika, aby upewnić się, że proces ten jest zgodny z prawem i nie stwarza nieprzewidzianych konsekwencji w przyszłości.

Czy i kiedy taki nierówny podział majątku po rozwodzie jest możliwy? Co do zasady przyjmuje się, iż oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym. Jednak zdarzają się wyjątki. W sytuacji, w której małżonek przeciwko, któremu wnosi się żądanie, nie przyczyniał się do powiększania majątku wspólnego. W takiej sytuacji zachęcamy do kontaktu, gdyż nie zawsze jest to możliwe.

Jak dzielić najem o rozwodzie?

Kolejną kwestią, którą należy uregulować po rozwodzie jest sprawa zajmowanego dotychczas mieszkania.  Nie każdy wie, że podziałowi podlega nie tylko prawo własności, ale również uprawnienia wynikające z umowy najmu.

Prawo najmu lokalu uzyskane w czasie trwania małżeństwa wchodzi w skład majątku wspólnego, więc również podlega rozliczeniu przy jego podziale. Wartość tego prawa odpowiada różnicy między czynszem opłacanym na podstawie danej umowy, a czynszem rynkowym – z uwzględnieniem prawdopodobnego trwania najmu.

Jak podzielić majątek firmy po rozwodzie?

Naturalnym następstwem rozstania jest podział zgromadzonego wspólnie majątku. Jednakże niektóre elementy tego majątku mogą sprawiać więcej kłopotów niż inne.  Przykładem może być jednoosobowa działalność gospodarcza. Jeśli została założona przez jednego z małżonków w trakcie trwania małżeństwa to cały majątek firmy oraz zyski uzyskiwane z jej działalności wchodzą w skład majątku wspólnego i podlegają podziałowi. Warto pamiętać, że nie tylko majątek firmy, ale jej ogólna wartość, która może być liczona metodą dochodową (czyli spodziewanymi rocznymi zyskami firmy), również może być dzielona.

Jak dokonać wyceny nieruchomości na potrzeby podziału majątku?

Naturalną konsekwencją rozstania jest dokonanie zgromadzonego wspólnie majątku. Jednak niektóre jego składniki mogą przysporzyć więcej problemów niż pozostałe.  Na przykład wycena nieruchomości na potrzeby podziału majątku może zostać sporządzona  tylko i wyłącznie przez rzeczoznawcę majątkowego, który jest wpisany na listę biegłych sądowych.

Koszty takiej wyceny są regulowane przepisami prawa. W praktyce wycena nieruchomości to wydatek rzędu 1500 – 2500 złotych. Przy wartości nieruchomości kluczowa jest hipoteka. Natomiast jeżeli chodzi o grunt to decydujące znaczenie będzie miało przeznaczenie nieruchomości w miejscowym planie.

Jak rozliczyć nakłady przy podziale majątku

Nakłady poczynione w trakcie małżeństwa z majątku osobistego na wspólny również podlegają rozliczeniu w postępowaniu o podział majątku. W trakcie podziału majątku wspólnego małżonkowie mogą żądać zwrotu wydatków, które poczynili ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny. Muszą przy tym pamiętać, że nie można żądać zwrotu wydatków i nakładów zużytych w celu zaspokajania potrzeb rodziny.

Jeżeli chcemy dokonać rozliczenia nakładów będziemy potrzebować materiału dowodowego. Można go wykazać przy pomocy zeznań świadków lub zdjęć. Konieczne jest również wykazanie, że określone pieniądze pochodziły z majątku osobistego.

Czy w trakcie małżeństwa mąż mógł kupić jakąś nieruchomość tylko na siebie?

Wszystkie przedmioty, które zostały nabyte w trakcie małżeństwa przez małżonków lub przez jednego z nich podlegają wspólności majątkowej. Oznacza to, że podział majątku dotyczy również nieruchomości. W przypadku wspólności majątkowej nabycie nieruchomości wymaga zgody małżonków. Wyjątkiem są nieruchomości nabyte przez małżonka za środki stanowiące jego majątek osobisty (np. za środki otrzymane z darowizny od rodziny).

W takiej sytuacji w akcie notarialnym powinna znaleźć się stosowna informacja. Taki zapis zabezpiecza małżonka przed uwzględnieniem nieruchomości w majątku wspólnym. Kiedy nieruchomość została zakupiona podczas trwania rozdzielności majątkowej powyższy problem nie wystąpi. Nieruchomość stanowi wtedy majątek osobisty małżonka.