Świadomość istnienia prawnej ochrony danych osobowych ciągle rośnie, jednak gąszcz przepisów regulujących tą działkę prawa jest dla niektórych trudny do przejścia, zrozumienia i egzekwowania. Codziennie nasze skrzynki e-mailowe zalewane są falą informacji handlowych, a odbierając telefon od nieznajomego numeru słyszymy propozycje zawarcia kolejnych umów czy odwiedzenia najróżniejszych pokazów. Jednym z podmiotów, który z pewnością posiada i przetwarza nasze dane osobowe jest bank. Każdy z nas ma przecież rachunek bankowy, kredyt czy pożyczkę. Banki są podmiotami, co do których ustawodawca podnosi poprzeczkę jeśli chodzi o korzystanie z danych osobowych. Oprócz ustawy o ochronie danych osobowych, wiele uregulowań dotyczących omawianej kwestii znajdziemy także w prawie bankowym.
Przypomnijmy, że przesłanki legalności przetwarzania danych osobowych zawiera ustawa o ochronie danych osobowych w art. 23 ust. 1. Do tych przesłanek należą między innymi realizacja umowy gdy osoba, której dane dotyczą, jest jej stroną lub gdy jest to niezbędne do podjęcia działań przed zawarciem umowy na żądanie osoby, której dane dotyczą, realizacja uprawnienia lub obowiązku wynikającego z przepisu prawa, prawnie usprawiedliwionych cel realizowany przez administratorów danych czy zgoda osoby, której dane dotyczą. Do prawnie usprawiedliwionych celów ustawodawca zaliczył w szczególności marketing bezpośredni własnych produktów lub usług, a także dochodzenie roszczeń z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Wobec powyższego w czasie trwania umowy z bankiem może on co do zasady bez naszej zgody przetwarzać dotyczące nas dane osobowe w celu realizacji postanowień umownych czy w celu promocji oraz reklamy swoich usług. Często jednak już po zakończeniu stosunku zobowiązaniowego z bankiem posługuje się on naszymi danymi, czy słusznie?
Zgodnie z art. 104 ust. 1 prawa bankowego bank, osoby w nim zatrudnione oraz osoby, za których pośrednictwem bank wykonuje czynności bankowe, są obowiązane zachować tajemnicę bankową, która obejmuje wszystkie informacje dotyczące czynności bankowej, uzyskane w czasie negocjacji, w trakcie zawierania i realizacji umowy, na podstawie której bank tę czynność wykonuje. Dalej ustawodawca wskazuje, że po wygaśnięciu zobowiązania wynikającego z umowy zawartej z bankiem, może on przetwarzać informacje stanowiące tajemnicę bankową, pod warunkiem uzyskania pisemnej zgody osoby, której informacje te dotyczą. Zgoda ta może być w każdym czasie odwołana (art. 105a ust. 2). Oznacza to, że w sytuacji kiedy nie łączy już nas umowa z bankiem, bank nie ma prawa do przetwarzania naszych danych osobowych (m.in. w celach marketingowych), chyba że wyrazimy na to pisemną zgodę. Tak stwierdził także Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 22 lutego 2005 r. (sygn. II SA/Wa 2030/04), w którym stwierdza, że „z chwilą zamknięcia rachunku bankowego kończy się prawne zezwolenie na przetwarzanie danych osobowych tych osób, których rachunki zostały zamknięte, gdyż osiągnięty zostaje cel, w jakim dane te były przetwarzane„.
Od tej zasady istnieją jednak wyjątki. Pierwszy z nich dotyczy klientów banku, którzy zaprzestali spłaty swoich zobowiązań. Art. 105a ust. 3 stanowi, że bank może przetwarzać informacje stanowiące tajemnicą bankową bez zgody osoby, której informacje dotyczą, gdy osoba ta nie wykonała zobowiązania lub dopuściła się zwłoki powyżej 60 dni w spełnieniu świadczenia wynikającego z umowy zawartej z bankiem, a po zaistnieniu tych okoliczności upłynęło co najmniej 30 dni od poinformowania tej osoby przez bank o zamiarze przetwarzania dotyczących jej tych informacji, bez jej zgody. Z kolei ust. 4 wskazanego artykułu stanowi, że bank może przetwarzać przedmiotowe dane dotyczące osoby fizycznej po wygaśnięciu zobowiązania wynikającego z umowy zawartej z bankiem bez zgody osoby, której informacje dotyczą, do celów stosowania, ogólnie rzecz ujmując, celów statystycznych. Wskazane wyjątki doznają jednak ograniczeń czasowych. Bank może przetwarzać informacje stanowiące tajemnicę bankową dotyczące osób, które nie wykonują swoich zobowiązań, bądź popadły w zwłokę przez okres 5 lat, a dla celów statystycznych przez okres 12 lat, od dnia wygaśnięcia zobowiązania.
Zobacz naszą pełną ofertę: ochrona danych osobowych