Szkody górnicze: Koszty rozbiórki a odszkodowanie z tytułu ruchu zakładu górniczego

Pan Alojzy jest właścicielem działki, na której znajduje się dom jednorodzinny, wybudowany jeszcze w latach 50-tych. Od kilku lat dom poddany był wpływom eksploatacji górniczej znajdującej się nieopodal kopalni. Szkody w budynku zaczęły się coraz pogłębiać, a Pan Alojzy był coraz bardziej zaniepokojony całą sytuacją, ponieważ nowe szkody pojawiały się przy każdym kolejnym tąpnięciu. Pewnego dnia Pan Alojzy znalazł w skrzynce pocztowej ulotkę tzw. Biura prawnego, które miało się zajmować uzyskiwaniem odszkodowań z tytułu szkód górniczych. Nasz bohater udał się we wskazane miejsce, gdzie młodszy asystent referenta ds. odszkodowań z tytułu ruchu zakładów górniczych poinformował go, iż trzeba od razu domagać się kosztów rozbiórki budynku. Pan Alojzy był zaskoczony, albowiem PINB nie nałożył na niego jeszcze obowiązku rozbiórki i nie wiadomo, czy rozbiórka taka byłaby w ogóle konieczna, dlatego zdecydowała się przemyśleć całą sprawę.

Często okazuje się, iż na skutek ruchu zakładu górniczego ( a także dalszej planowanej eksploatacji) szkody w budynku są tak znaczne i uciążliwe, iż jego naprawa jest niemożliwa lub ekonomicznie nieopłacalna, a roszczenie to stanowi element odszkodowania należnego poszkodowanemu ruchem zakładu górniczego. Pojawia się wtedy pokusa, aby od kopalni domagać się również od razu kosztów rozbiórki takiego obiektu. Czy jest to jednak zasadne?

Pan Alojzy po powrocie do domu podzielił się swoimi wątpliwościami ze swoją Żoną, która poradziła mu, aby udał się do adwokata specjalizującego się w tematyce odszkodowań z tytułu szkód górniczych, albowiem słyszała, iż pomógł on ich sąsiadom w uzyskaniu odszkodowania. Pan Alojzy udał się do Kancelarii Adwokackiej, gdzie adwokat udzielił mu rzetelnej i profesjonalnej porady prawnej, w szczególności informując, iż roszczenie z tytułu rozbiórki obiektu jest przedwczesne.

Podobna sytuacja była przedmiotem rozważań Sądu Apelacyjnego w Katowicach (wyrok z dnia 19 lutego 2016 r., sygn. akt I ACa 1003/15). Rozpoznający sprawę w pierwszej instancji Sąd Okręgowy przyznał powodom odszkodowanie z tytułu szkód górniczych, obejmujące m.in. koszty rozbiórki budynku. Apelację od tego orzeczenia złożył zakład górniczy, kwestionując m.in. zasadność zasądzenia kosztów rozbiórki, które nie zostały jeszcze poniesione, a co więcej nie została wydana decyzja rozbiórkowa.

Sąd Apelacyjny przyznał w tym zakresie rację kopalni, uznając iż roszczenie z tytułu rozbiórki jest co najmniej przedwczesne, albowiem strona powodowa nie rozebrała jeszcze budynku, a nadto nie została wydana decyzja nakazująca rozbiórkę budynku, a co więcej powodowie nie wystąpili nawet o pozwolenie na rozbiórkę budynku. Sąd Apelacyjny doszedł do przekonania, iż nie powstała w tym zakresie szkoda w majątku powodów, a tym samym roszczenie to nie jest jeszcze w ogóle wymagalne. Sąd odwoławczy zwrócił również uwagę na to, iż z opinii biegłego nie wynika, aby stan budynku zagrażał bezpieczeństwu jego konstrukcji, a strona powodowa nadal w nim zamieszkuje. Zatem wypłata odszkodowania w tym zakresie doprowadziłaby do bezpodstawnego wzbogacenia się powodów – z tego też względu apelacja zakładu górniczego została uwzględniona. Ponadto Sąd Apelacyjny wskazał, iż stosowanie do art. 361 § 2 k.c. odszkodowanie nie może przewyższać poniesionej szkody, zaś rozmiar szkody wyznacza uszczerbek w majątku poszkodowanego spowodowany zdarzeniem, które wywołało szkodę.

Pamiętajmy zatem, iż co do zasady odszkodowania z tytułu rozbiórki budynku (przynajmniej w okręgu apelacji katowickiej) domagać się możemy dopiero po rzeczywistym jej dokonaniu, w innym przypadku narażamy się na ryzyko przegrania sprawy w tym zakresie.

Studia prawnicze na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach ukończył w 2011 r., a w 2018 r. złożył z wynikiem pozytywnym egzamin adwokacki. W trakcie aplikacji adwokackiej przy Izbie Adwokackiej w Katowicach zdobywał doświadczenie współpracując z kancelariami z obszaru Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego.

telefon: 505-837-881
e-mail: r.drzewiecki@pirozek.pl

Więcej artykułów