Czy dziecko, które jeszcze się nie urodziło, może dziedziczyć spadek? A jeśli tak – czy wraz z majątkiem mogą na nie spaść także długi? To pytania, które budzą wiele wątpliwości, zarówno wśród prawników, jak i przyszłych spadkobierców. W polskim prawie funkcjonuje zasada, że dziecko poczęte, tzw. nasciturus może dziedziczyć, ale tylko pod warunkiem, że urodzi się żywe. O ile kwestia dziedziczenia majątku jest stosunkowo klarowna, o tyle problem odpowiedzialności za długi spadkowe w przypadku nasciturusa jest już znacznie bardziej skomplikowany.

Dziś przyjrzymy się temu, jak polskie przepisy regulują sytuację dziecka poczętego w kontekście dziedziczenia. Na początku zacznijmy od tego, jakie właściwie prawa posiada dziecko poczęte?

Prawa dziecka poczętego

W polskim prawie, dziecko poczęte (nasciturus) ma pewne prawa, w tym również prawo do dziedziczenia spadku. Reguluje to art. 927 §2 kodeksu cywilnego, który stanowi, że dziecko poczęte w chwili otwarcia spadku może być spadkobiercą, pod warunkiem, że urodzi się żywe.

Zgodnie z kodeksem cywilnym, dziecko poczęte ma prawo do dziedziczenia spadku po spadkodawcy, niezależnie od tego, czy zostało poczęte metodą naturalną, czy in vitro. Nienarodzone dziecko dziedziczy z mocy ustawy albo testamentu, jeżeli spadkodawca sporządził taki testament.

PRZYKŁADY:
Pani Ewa, będąc w ciąży, dowiedziała się o śmierci swojego męża . W chwili jego śmierci, dziecko pani Ewy zostało już poczęte. Jeśli dziecko pani Ewy urodzi się żywe, będzie ono spadkobiercą po swoim ojcu, pomimo że w chwili jego śmierci jeszcze się nie narodziło.

Pan Jan, w swoim testamencie, zapisał cały swój majątek swojemu nienarodzonemu dziecku. Jeśli dziecko pana Jana urodzi się żywe, będzie ono jedynym spadkobiercą i odziedziczy cały majątek po ojcu.

Czy dług może być dziedziczony przez dziecko nienarodzone?

Tak, co do zasady nienarodzone dziecko dziedziczy zarówno aktywa, jak i pasywa, czyli również długi spadkowe. Jednakże, odpowiedzialność dziecka za długi spadkowe jest ograniczona. Zgodnie z art. 1030 kodeksu cywilnego, spadkobierca może przyjąć spadek z dobrodziejstwem inwentarza, co w praktyce oznacza, że odpowiada za długi spadkowe tylko do wysokości wartości aktywów spadku.

PRZYKŁAD:
Pan Piotr zmarł, pozostawiając po sobie spadek, w skład którego wchodziły zarówno aktywa (np. mieszkanie, samochód), jak i pasywa (np. długi). Jego dziecko, które w chwili jego śmierci było poczęte, ale jeszcze się nie narodziło, odziedziczy ten spadek. Jeśli opiekunowie dziecka w jego imieniu przyjmą spadek z dobrodziejstwem inwentarza lub w ustawowym terminie nie złożą oświadczenia o odrzuceniu spadku, będzie odpowiadać za długi spadkowe tylko do wysokości wartości odziedziczonych aktywów.

Kto może reprezentować dziecko poczęte?

W większości przypadków to matka dziecka sprawuje nad nim opiekę prawną w okresie prenatalnym. Ojciec, jeżeli uzna dziecko lub zostanie ustalone jego ojcostwo, również może działać w jego interesie.

W przypadku, gdy dziecko poczęte ma dziedziczyć spadek, konieczne jest ustanowienie kuratora, który będzie czuwać nad prawami dziecka poczętego i reprezentował jego interesy w postępowaniu spadkowym. Kurator jest powoływany przez sąd rodzinny i jego zadaniem jest dbanie o to, aby dziecko otrzymało należny mu spadek.

Masz pytania? Nasi adwokaci od spraw spadkowych z pewnością na nie odpowiedzą!