Dziedziczenie po obywatelu polskim zamieszkałym za granicą

Pan Józef jeszcze w 2008 r. wyjechał do Hiszpanii, aby poszukać tam dla siebie lepszej przyszłości. W kraju pozostało jego dwóch dorosłych synów. Dosyć szybko udało mu się znaleźć dobrze płatną pracę, dzięki czemu mógł pozwolić sobie na zakup mieszkania i samochodu. Majątek Pan Józefa w Hiszpanii stale się powiększał. Do Polski przyjeżdżał sporadycznie na święta, tak aby nie utracić kontaktu z synami i wnukami. W Hiszpanii nie założył rodziny. W maju 2018 r. podczas zażywania kąpieli słonecznej na katalońskiej plaży Pan Józef doznał udaru. Pomimo szybkiej interwencji zmarł w szpitalu, który powiadomił jego rodzinę w Polsce.

W dobie pogłębiającej się integracji europejskiej wielu Polaków szuka lepszego życia w innych krajach Unii Europejskiej. Często zdarza się, iż zostają tam już na stałe, jednakże podobnie do ich pozostałych w kraju rodaków, niestety rzadko myślą o tym, co stanie się z ich majątkiem po ich śmierci.

Synowie Pana Józefa byli zdruzgotani tą wiadomością. Po pogrzebie ojca zaczęli się zastanawiać, co zrobić ze zgromadzonym za granicą majątkiem ojca. Pozytywna informacja była taka, iż zmarły nie miał żadnych długów. Synowie Pana Józefa udali się do tzw. Biura prawnego, gdzie młodszy inspektor w dziale spadków poinformował ich, iż sprawa jest bardzo skomplikowana i nie wiadomo, jakie będą efekty prowadzonego postępowania, albowiem z uwagi udział czynnika zagranicznego mogą pojawić się liczne wątpliwości. Znajoma synów Pana Józefa poradziła im, aby udali się do adwokata specjalizującego się w prawie spadkowym, co też uczynili. Podczas wizyty w Kancelarii Adwokackiej adwokat udzielił profesjonalnej porady prawnej, wyjaśnił wątpliwości i nakreślił plan dalszego działania.

Systemy prawne krajów UE bardzo się między sobą różnią, co przez wiele lat powodowało wątpliwości co do tego, które prawo spadkowe będzie miało zastosowanie w sytuacji, gdy obywatel jednego kraju UE umiera w innym – z reguły procedury prawa ojczystego rościły sobie prawo do pierwszeństwa. Aby ujednolić i uporządkować prawo w tym zakresie, powstało Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 650/2012 z dnia 4 lipca 2012 r., w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń, przyjmowania i wykonywania dokumentów urzędowych dotyczących dziedziczenia oraz w sprawie ustanowienia europejskiego poświadczenia spadkowego (Dz. Urz. UE L 201).

Od razu warto wskazać, iż Rozporządzenie to ma zastosowanie do spraw spadkowych po osobach które zmarły w dniu lub po dniu 17 sierpnia 2015 r.

Jako generalną zasadę wprowadzono, iż prawem właściwym dla ogółu spraw dotyczących spadku jest prawo państwa,  którym zmarły miał miejsce zwykłego pobytu w chwili śmierci – wprawdzie rozporządzenie nie definiuje, czym jest miejsce zwykłego pobytu, jednakże można przyjąć, iż chodzi o miejsce,  w którym koncentrowała się aktywność życiowa zmarłego.

Jednakże wyjątkowo, gdy ze wszystkich okoliczności sprawy jasno wynika, że w chwili śmierci zmarły był w sposób oczywisty bliżej związany z państwem innym niż państwo, którego prawo byłoby właściwe, prawem właściwym dla dziedziczenia jest prawo tego innego państwa.

W opisanej wyżej historii właściwym prawem byłoby prawo hiszpańskie, albowiem to w tym kraju koncentrowała się aktywność życiowa zmarłego.

Już wkrótce więcej artykułów poświęconych dziedziczeniu po osobach zmarłych poza granicami Polski.

telefon: 505-837-881
e-mail: r.drzewiecki@pirozek.pl

Więcej artykułów