Tak, roszczenie o zachowek podlega przedawnieniu. Poszukując wyczerpującej odpowiedzi na zadane pytanie w pierwszej kolejności wskazać należy, iż pojęcie zachowku należy rozpatrywać łącznie ze sprawą tak dziedziczenia testamentowego jak również ustawowego. Ewentualnym roszczeniem o zapłatę zachowku lub obroną przed takim roszczeniem mogą być zainteresowani ci, którzy albo dziedziczyli z testamentu lub też mocą sporządzonego testamentu zostali wyłączeni od dziedziczenia, a także osoby powołane do dziedziczenia z ustawy gdy brak jest już majątku spadkowego co może wynikać z wcześniejszego rozdysponowania majątkiem poprzez darowizny oraz zapisy windykacyjne.
O samym terminie przedawnienia roszczeń z tytułu zachowku czytamy w art. 1007 KC. Zgodnie z § 1 tego przepisu roszczenia uprawnionego z tytuły zachowku oraz roszczenia spadkobierców o zmniejszenie zapisów zwykłych i poleceń przedawniają się z upływem lat pięciu od ogłoszenia testamentu. Natomiast zgodnie z art. 1007 § 2 KC roszczenie przeciwko osobie obowiązanej do uzupełnienia zachowku z tytułu otrzymanych
od spadkodawcy zapisu windykacyjnego lub darowizny przedawnia się z upływem lat pięciu od otwarcia spadku.
Przy ustaleniu upływu pięcioletniego terminu przedawnienia ważne jest więc aby ustalić kiedy testament został ogłoszony lub kiedy doszło do otwarcia spadku. Pozostaje to o tyle istotne, iż prawidłowe ustalenie daty ogłoszenia testamentu lub otwarcia spadku, pozwoli jednocześnie ustalić termin końcowy biegu przedawnienia, w konsekwencji wyznaczyć granicę, za którą roszczenie o zapłatę zachowku okaże się w całości bezskuteczne.
Szczególnej uwagi wymaga fakt, iż osoby nie zawiadomione o ogłoszeniu testamentu jedynie w ograniczonym zakresie będą mogły powoływać się na tą okoliczność
w ewentualnym procesie. Samo nie zawiadomienie o ogłoszeniu testamentu osoby uprawnionej do zachowku nie powoduje, że termin ten zaczyna biec z chwilą dowiedzenia
się o ogłoszeniu testamentu. W orzecznictwie zgodnie wskazuje się, że niezawiadomienie uprawnionego do zachowku o fakcie ogłoszenia testamentu jest bez znaczenia prawnego
dla rozpoczęcia biegu przedawnienia roszczenia o zachowek. Okoliczności subiektywne związane z różnymi sytuacjami, jakie mogły się pojawić w związku z dziedziczeniem, mogą mieć tylko znaczenie dla oceny, czy podniesienie zarzutu przedawnienia nie stanowi nadużycia prawa w świetle art. 5 KC – wyrokSądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia
8 lutego 2017 r., sygn. akt I ACa 756/16.
Podsumowując dotychczasowe rozważania wskazać należy, iż za każdym razem rozważając wytoczenie powództwa o zapłatę zachowku lub też w razie obrony przed takim roszczeniem warto poddać weryfikacji, kiedy roszczenie to się przedawnia.
Kancelaria Pirożek&Pirożek oraz specjaliści działu prawa spadkowego kompleksowo udzielają pomocy prawnej w zakresie spraw spadkowych, w tym również w sprawach,
których przedmiotem jest roszczenie z zachowku.
